مرمت فرش دستباف در معنای عمومی به رفوگری، ترمیم و یا دوخت نقاط آسیبدیده فرش اشاره دارد.
مرمت فرش دستبافمرمت فرش دستباف در معنای عمومی به رفوگری، ترمیم و یا دوخت نقاط آسیبدیده فرش اشاره دارد. اما از منظر متخصصان این عرصه، مرمت لزوماً رفوگری فرش نبوده و به معنی مجموعه اقدامات اساسی است که منجر به رفع هر گونه آسیب و صدمات ظاهری فرش میشود. بدین ترتیب از نظر دو دیدگاه مذکور، مرمت در پی رفع آسیب دیدگی فرش انجام میشود و از اهداف این عمل آن است که محل آسیب دیدگی به آسانی قابل تشخیص نباشد؛ لذا انجام این عمل، نیاز به تجربه و مهارت خاصی دارد و متخصصان این حرفه که رفوگر نامیده میشوند، افزون بر آشنایی کامل شیوههای بافت قالی، باید تسلط کاملی بر شناخت مواد اولیه، رنگ کاربردی و طرح هر منطقه داشته باشند. انجام مرمت مختص به فرشهای قدیمی نبوده و ممکن است فرشهایی که اخیراً بافت آنها به اتمام رسیده، نیازمند مرمت و رفو باشد؛ این عمل با ابزاری تخصصی همانند قیچی مخصوص رفو، چاقوی خواب، قلاب رو، قلاب پشت، دفتین، موم، چارچوب و کیله انجام میشود.شیوههای انجام مرمت فرش براساس میزان صدمات موجود متفاوت است. آسیبهای موجود در فرش بنابر وسعت و شدت به سه گروه آسیب دیدگی کم (سطح سه)، آسیب دیدگی متوسط (سطح دو) و آسیب دیدگی شدید (سطح یک) تقسیم میشود. عموماً آسیبهای سطح سه، صدمات جزیی و یا ظاهری فرش است که به آسانی و با هزینهای پایین قابل مرمت میباشد. این آسیبها شامل تغییر نخهای بخشی از فرش، تغییر رنگ ظاهری، کهنه کردن، رفع لکههای کوچک و یا برداشت رنگ بخشی از فرش است. اما فرشهایی که دچار آسیبهای سطح دو شدهاند، دارای عیوب اساسیتری میباشند. این آسیبها شامل ساییدگی، خوردن سطح فرش توسط بید، بیرون زدگی نخ چله از میان پرز فرش و سرنخ درفشی است. در صورت بروز این قبیل از آسیبها، انجام مرمت با دقت و هزینه بیشتر، انجام میشود. گروه دیگر با سطح درجه یک آسیبدیدگی به صدمات جدیتری از قبیل سوختگی، پارهگی و پوسیدگی بخش از فرش اختصاص دارد. رفع صدمات این گروه عموماً به سبب صرف هزینه و زمان بسیار، تنها بر روی قالیهای نفیس و موزهای انجام میشود.