مواد شوینده کاربردی در شستشوی قالی متعدد و گوناگون است و هر یک تأثیر ویژهای بر فرش دارد.
آبمهمترین ماده برای شستوشوی قالی به شمار میآید و بدیهی است که عدم حضور آن با عدم امکان شستوشو برابر است. آب سخت راندمان شستوشو را کاهش میدهد. زیرا در شستوشوی فرش صابونها به صورت نمک نا محلول کلسیم و منیزم درآمده و قدرت شویندگیاش کاهش مییابد. بنابراین سختی متناسب و مناسب آب در فرآیند شستوشو حائز اهمیت است و به طور معمول در شستوشوی کالاهای نسج از آبی با درجه سختی کمتر از ۷ استفاده میشود.
مواد شویندهاز دیگر مواد مصرفی در شستوشوی قالیهای دستبافت میباشد. مواد شوینده همانند پودرهای شوینده که مورد کاربرد قرار میگیرد باید از انحلال بالایی برخوردار باشند، زیرا که عدم انحلال کامل این مواد سبب نفوذ آنها در میان فرش شده و سبب بروز مشکلاتی نظیر پوسیدگی تدریجی میشود. عموم مواد شوینده قلیایی است و توصیه میشود جهت کاربرد این مواد از آنهایی که از حال خنثی برخوردارند، بهره گرفت.مواد قلیاییالیاف پشمی توسط مواد قلیایی بالاخص در غلظت، دما و زمان بالا بر اثر واکنش شیمیایی به شدت تخریب و از استحکام آن کاسته میشود. بدین سبب دما و غلظت مواد قلیایی بر روی فرش و منسوجات پشمی باید به دقت کنترل گردد. سود سوزآور از مواد قلیایی و مهمترین ماده برای کهنه شور کردن منسوجات و قالیهای پشمی است و سبب بروز رنگپریدگی بر روی نخهای رنگی میشود. نیاز به توضیح است که سازمان ملی استاندارد ایران طی استاندارد ۲۲۷۱ کاربرد قلیاهایی نظیر سدیم بی کربنات را غیر مجاز و ممنوع اعلام کرده است.
مواد احیا کنندهدر رنگ بری فرش عموماً از این گروه استفاده میشود. در نتیجه این رنگ بری، لیف پشمی در فرش جلوهی خویش را از دست داده و ظاهری کهنه مییابد و بر استحکام لیف اثر گذارده و کاهش آن را در پی میآورد. از رایجترین مواد احیا کننده در شور قالی هیدرو سولفیت سدیم است که کاربردش بر روی پشم رنگی سبب از دست رفتن رنگ میشود و پیوند دی سولفیدی پشم را از بین میبرد. این ویژگی در محیط قلیایی تشدید میشود و تخریب لیف افزایش مییابد، بدین سبب در شستشوی قالی با این ماده باید از اسید استیک به منظور خنثی سازی محیط استفاده نمود و یا مدت آبکشی را افزایش بخشید تا ماده هیدرو به طور کامل از لیف خارج گردد.