جاجیم نوعی دستبافته داری دورو و تارنماست که با دستگاه‌های نساجی سنتی بافته می شود. به عبارت دیگر برخلاف گلیم که بر روی داری همانند دار قالی بافته می شود دار جاجیم مشابه دستگاه پارچه بافی سنتی است. عرض دستگاه جاجیم بافی محدود و معمولاً کمتر از ۳۰سانتیمتر است. به همین دلیل برای تولید دستبافته ای با عرض مناسب معمولاً چند تخته جاجیم را بافته و از طول به هم می‌دوزند. این کار باعث ازدیاد عرض آن می‌شود و کاربری جاجیم را برای زیر انداز روانداز رختخواب پیچ و کرسی بیشتر می کند. جاجیم همانند گلیم پرز ندارد و از تار و پود تشکیل شده است. این دستبافته در بین عشایر کوچ نشین بسیار مورد استفاده بوده و هست، چرا که به خاطر بافت پشمی و خاصیت گرمایی آن به عنوان روانداز و بالاپوش استفاده می‌شود. در بین عشایر و روستاییان جاجیم از مواردی است که وجود آن در جهیزیه عروس و به عنوان چشم روشنی ضروری است. نقوش جاجیم معمولاً راه راه و لوزی است و فرم عمودی دارد. استفاده از نخ های پشمی به نسبت نخ های پنبه ای کاربرد بیشتری در بافت جاجیم دارد. جاجیم بافی در مناطق مختلف ایران نامهای متفاوتی دارد از جمله در لرستان و خوزستان به آن ماشته بافی و موج بافی در قزوین موج بافی و در مازندران به آن ساچیم بافی می‌گویند که تکنیک بافت و نقوش آن تا حدودی با یکدیگر متفاوت است.

قشقایی‌ها از لحاظ جنس الیاف، دو نوع جاجیم می‌بافند:
۱- جاجیم پشمی یا پشم در پشم که تار و پود آن، هردو از پشم است.
۲- جاجیم پشم و پنبه که تار آن از نخ پنبه و پود آن، از نخ پشمی است.ویژگی‌های رنگرزی و رنگبندی از خصوصیات بارز , جاجیم‌های قشقایی، بکارگیری رنگ‌های متنوع و فراوان در بافت آنهاست، بخصوص رنگ‌های قرمز، سبز، سیاه و آبی.

ویژگی‌های طرح و نقشه انواع جاجیم از نظر طرح و نقشه، به شرح زیر می‌باشد:
۱- جاجیم‌های ساده یا چهار کوجی: رایجترین دستباف است و از نظر نقشپردازی دارای انواع زیر می‌باشد: جاجیم‌های راه راه، چهارخانه یا شطرنجی، گل‌جاجیم، کنگره جاجیم.
۲- جاجیم‌های ششه درمه : معمولا به رنگ سورمه‌ای و سفید با حاشیه مشکی و سفید یا قرمز دیده می‌شود، با نقش لوزی وکاربرد تزیینی دارد.
۳- جاجیم‌های سوزنی رند: از نقشمایه‌های گلیم در آن استفاده می‌شود، نقش‌هایی چون طاووس، ترمه گل، گلبرگ و… با رنگ‌هایی متنوع و تار و پودی از پشم و یا کرک.

ویژگی‌های بافت جاجیم، اگرچه بافته‌ای زبر و خشن است، اما با استفاده مداوم از آن، در اندک زمانی، لطیف و نرم می‌شود.
بافت جاجیم از گلیم، ساده‌تر و به همان نسبت، رایجتر است. دار جاجیم، مانند گلیم، بر چهارچوبی است, که بطور افقی نصب می‌شود.

نحوه بافت جاجیم
شیوه بافت به این صورت است که مانند قالی، یک مرحله چله کشی وجود دارد، که در یک فضای باز در حدود, ۱۰ تا ۱۵ متر و معمولا توسط دو نفر انجام می شود. چله کشی با گردش یک فرد به دور چارچوب, جاجیم بافی و تغییر رنگ ها انجام میشود.

در اطراف چله یک سه پایه چوبی قرار داده می شود که به کوجی متصل شده است. کوجی وسیله ای برای , کنترل عرض جاجیم و وظیفه جدا کردن تارهای زیر و رو را به عهده دارد. در قسمت جلوی دستگاه، نورد وجود دارد که جاجیم بافته شده به دور آن جمع می شود.
ماسوره وسیله ای برای پیچیدن نخ های پود به دور آن است و ماکو وسیله ای لوزی شکل است که ماسوره , در آن قرار داده شده و از میان پودها عبور داده می شود.
پس از هر بار عبور داده شدن ماکو از میان تارها یک پود به بافت اضافه شده که در انتها کوجی به عقب هل داده می شود , و تکرار این عمل منجر به شکل گرفت بافت جاجیم می شود.