1. فرش دستباف چه از نزدیک و چه از دور درخشندگی و جلوه خاصی دارد .
فرش هایی که به صورت دستباف هستند در مقایسه با «فرش» هایی که به صورت ماشینی بافته می شوند دارای ارزش هنری بالاتری هستند .
2. درخشان بودن و انعطاف پذیر بودن پرز های «فرش» های دستباف از دیگر ویژگی های «فرش» دستباف خوب به شمار می رود . اگر پرز های «فرش» دستباف خشن باشد تمیز کردن آن مشکل خواهد بود .
اگر انتهای پرزهای «فرش» دستباف دارای رنگی متفاوت با سطح رویی «فرش» دستباف باشد نشان از آن دارد که سطح روی «فرش» رنگ شده است و احتمال پس دادن رنگ وجود دارد .
۳. یک «فرش‌» دستباف ایرانی در سه قالب اصلی ترنج، خشتی و افشان بافته می‌شود که لچک ترنج بیش از همه طرفدار دارد و اکثر «فرش‌»هایی که در خانه‌های ایرانیان می‌بینید طرح ترنج است که حاشیه‌هایی پهن در اطراف و طرح‌های بیضی و دایره‌ای در میانه دارد و این طرح در «فرش» های دستباف، از معماری دوره اشکانیان الهام‌گیری شده است.
4. از ویژگی های یک فرش دستباف این است که در فرش دستباف، چند سانتی متر اختلاف در ابعاد فرش در قسمت های بالا و پایین وجود دارد که در واقع این یکی از مشخصات فرش دستباف است و عیب به شمار نمی رود، اما در صورتی که در قالیچه های کوچک به چشم می آید. با تا کردن فرش دستباف از قسمت میانی می توانید از تقارن آن اطمینان پیدا کنید.
5. تقارن رنگ از دیگر ویژگی های یک فرش دستباف است که باید به آن توجه کرد. هنگام خرید فرش دستباف به تقارن رنگ در قسمت های متقارن توجه کنید و حتما در نور طبیعی آن را بررسی کنید، این نکته را در نظر بگیرید که رنگ فرش دستباف در جهت خواب آن تیره تر به نظر می رسد. حواستان باشد که اشکال و هندسه طرح جایی ناتمام نمانده باشد.
۶. فرش دستباف تنها کف پوشی است که بر اثر پا خوردن، نور و شست و شو زیبایی های آن مضاعف گردیده و هیچ گاه چشم نوازی خود را از دست نمی‌دهد که این یکی از ویژگی های فرش دستباف است. بالاخص اگر که فرش دستباف با استفاده از مواد رنگزای طبیعی رنگ شده باشد. فرش دستباف هر چه بیشتر پا بخورد و هرچه بیشتر بماند ارزش مالی و هنری‌اش بیشتر می‌شود.
۷. یکی از ویژگی‌های یک فرش دستباف این است که در تابستان سرد است و در زمستان گرم، اما فرش ماشینی به خاطر مواد پلاستیکی‌اش این ویژگی را ندارد.
۸. مساله دیگر در مورد رنگ فرش دستباف است. برای اینکه خیالتان راحت شود که یک فرش دستباف مرغوبی خواهید خرید قبل از پرداخت وجه به فروشنده با یک دستمال نمدار روی قسمتی از فرش دستباف بکشید، اگر رنگ فرش دستباف مصنوعی باشد فرش به دستمال رنگ می‌دهد.
۹. از ویژگی های یک فرش دستباف این است که در بافت آن از الیاف طبیعی استفاده شده است. یقین داشته باشید که چون مواد تشکیل دهنده فرش دستباف از طبیعت گرفته شده و به هیچ وجه از الیاف مصنوعی استفاده نمی شود به تامین سلامت جسمانی شما کمک خواهد کرد. باید گفت برخی الیاف مصنوعی برای بیماری‌هایی مانند آسم خطرناک اند، حساسیت بر انگیز بوده و برای کودکان نیز زیان آورند. اما الیاف طبیعی در فرش دستباف هیچگونه حساسیتی بوجود نمی‌آورند.
۱۰. طرح‌ها و رنگ‌های متنوع فرش دستباف آرامش روحی و روانی شما را تامین و موجبات لذت بردن در زندگی را برای شما فراهم می نماید که این خود از ویژگی های یک فرش دستباف است. شما می‌توانید از میان هزاران طرح و نقشه رایج در فرش دستباف ایرانی و با رنگبندی‌های بسیار متنوع آنچه را که باب طبع شماست و از دیدن آن لذت می‌برید انتخاب نمایید.
۱۱. با توجه به استفاده از پشم و ابریشم و پنبه به عنوان مواد اولیه در قالی دستباف هیچگاه شاهد تولید الکتریسیته‌ی ساکن از فرش دستباف نخواهید بود، که این از ویژگی های یک فرش دستباف است و مزیتی است که نسبت به بسیاری از کف پوش های دیگر ملموس و قابل توجه است.
۱۲. از دیگر ویژگی های یک فرش دستباف عمر و ماندگاری آن است. فرش دست باف نسبت به همه ی کف پوش‌های دیگر از عمر چند برابری برخوردار بوده و قابلیت بسیار بالایی برای پاکیزگی و تنظیف دارد.
با خرید فرش‌های دستباف نفیس کمک قابل توجهی به حفظ میراث فرهنگی کشورمان نموده و باعث ترویج فرهنگ خود، آرزوها، آرمان‌ها و علایق بافندگان و طراحان فرش خواهید گردید. همواره به یاد داشته باشید که بافندگان بسیاری از این راه امرار معاش می‌کنند.

فرش دستباف نماد ملت ایران
هرکشور وهر ملت و قومیتی یک کالایی را به عنوان کالای نمادین کشورش دارد . کشورما هم فرش دستباف را به عنوان نماد کشورش در اختیار دارد .
همه کارشناسان فرش در سراسر دنیا بر این عقیده هستند که بهترین و زیباترین فرش ها در جهان فرش های دستباف ایرانی است .
فرش دستباف نماد ملت ایران است . همان طور که هر کشوری برای خود نمادی دارد کشور ما هم دارای نماد است و این نماد را فرش دستباف مشخص نموده است .
همه جای دنیا زمانی که نام «فرش» دستباف به میان می آید کشور ایران در ذهن ها تداعی می شود در واقع می توان این گونه گفت که کالای نمادین کشورما «فرش» دستباف آن است .

سراسر دنیا کشور ما را با «فرش» دستبافتش می شناسند .
بر اساس عقیده و نظر کارشناسان «فرش» در همه کشورها «فرش» های دستباف کشور ما از همه «فرش»های دنیا زیباتر است . در حقیقت کارشناسان «فرش» بهترین و زیباترین «فرش»های دنیا را «فرش» های دستبافت ایرانی می دانند .
باستان شناسان و متخصصان اعتقاد دارند تاریخچه بافت و تولید «فرش» در ایران به دوران صفویه (۱۷۳۶ ۱۵۰۱ میلادی) برمی گردد. پژوهشگران معتقدند که قرن ۱۶ و ۱۷، آغاز شکوفایی هنر «فرش»بافی در ایران بوده است.
حدود یک سوم فرش دستباف کل دنیا در ایران بافته می شود و ۳۰ درصد از بازار صادرات فرش دستباف در دنیا، در دست کشور ماست. اگر می خواهید فرش دستباف بخرید یا تصمیم دارید فرش دستباف تان را عوض کنید، بهتر است قبل از این کار نکته هایی را که برای خرید یک فرش دستباف خوب لازم است، بدانید.
از ویژگی های یک فرش دستباف این است که در فرش دستباف، چند سانتی متر اختلاف در ابعاد فرش در قسمت های بالا و پایین وجود دارد که در واقع این یکی از ویژگیهای فرش دستباف است و عیب به شمار نمی رود. یک فرش‌ دستباف ایرانی در سه قالب اصلی ترنج، خشتی و افشان بافته می‌شود.

بشر از زمانی که خود را شناخت و ضرورت وجود ملزومات زندگی را احساس نمود، به فکر داشتن منسوجی بود تا او را در برابر سرما و سختی زمین محافظت نماید. پشم و موی حیواناتی نظیر گوسفند و بز، اولین یافته‌های بشر برای برآوردن این نیاز بود و متعاقباً پوست این حیوانات اولین زیرانداز یا به عبارت دیگر، فرش منسوج بود.
به دنبال تحول و پیشرفت در زندگی، بشر آموخت که می‌تواند با در هم نمودن و فشردن الیاف پشم، زیراندازی ضخیم‌تر و گرم‌تر به نام نمد تهیه نماید. متعاقباً با فراگیری فنون ریسندگی و تابندگی، نخ‌های پشمی را تولید نمود و برای اولین بار با ادغام رشته نخ‌های افقی و عمودی نخ‌های پشم، گلیم را ابداع کرد و این سرآغازی بود برای ابداع فرش گره‌دار یا پرزدار که هنر و فنی پیشرفته‌تر بود.
فرش واژه ای عربی است که به معنای زمین است و در زبان فارسی دارای مفاهیمی چون گسترده شدن، زیرانداز و کفپوش می باشد. با توجه به تعریف فوق مفاهیمی چون گلیم، نمد، زیلو، فرش ماشینی و دستباف را می توان فرش دانست.

ویژگی های فرش دستبافت
در فرش های دستبافت ما شاهد وجود چند سانتی متر اختلاف در ابعاد بالا و پایین آن هستیم که این خصوصیت یکی از ویژگی های فرش دستبافت است.
یکی دیگر از ویژگی های فرش دستبافت آن است که برای بافت آن از الیاف طبیعی استفاده می کنند .
برای بافتن یک «فرش» دستباف از الیاف طبیعی بهره می گیرند در واقع این موضوع که از الیاف طبیعی برای بافت «فرش» دستبافت استفاده می شود یکی از ویژگی های این نوع «فرش» است که سبب متمایز شدن آن از سایر «فرش» ها می گردد .
یکی دیگر از ویژگی هایی که مختص «فرش» دستبافت است و با این ویژگی می توانیم دستباف بودن «فرش» را تشخیص دهیم این است که در ابعاد آن در قسمت های بالا و پایین اختلاف چند سانتی متری وجود دارد .
وجود این اختلاف چند سانتی متری در ابعاد «فرش»های دستبافت ایراد آن محسوب نمی گردد بلکه جزو ویژگی های «فرش» دستبافت است .

۳ قالب اصلی برای «فرش»های دستبافت ایرانی وجود دارد که آن ها شامل : افشان و خشتی و ترنج است .
هر ملتی یک کالای نمادین دارد که دنیا آن ملت را با ذکر آن کالا بیاد می آورد؛ «فرش» دستباف نماد ملت ایران در بین اقوام است و جهان ایران را با «فرش» دستباف آن و «فرش» دست باف را با ایران می‌شناسد.
کارشناسان فرش سراسر دنیا می گویند فرش دستباف ایرانی بهترین و زیباترین نوع فرش در دنیاست. باستان شناسان و متخصصان اعتقاد دارند تاریخچه بافت و تولید فرش در ایران به دوران صفویه (۱۷۳۶ ۱۵۰۱ میلادی) برمی گردد. پژوهشگران معتقدند که قرن ۱۶ و ۱۷، آغاز شکوفایی هنر فرشبافی در ایران بوده است.
حدود یک سوم فرش دستباف کل دنیا در ایران بافته می شود و ۳۰ درصد از بازار صادرات فرش دستباف در دنیا، در دست کشور ماست. اگر می خواهید فرش دستباف بخرید یا تصمیم دارید فرش دستباف تان را عوض کنید، بهتر است قبل از این کار نکته هایی را که برای خرید یک فرش دستباف خوب لازم است، بدانید.

چند نمونه از ویژگی های یک فرش دستباف خوب
1. یک فرش‌ دستباف ایرانی در سه قالب اصلی ترنج، خشتی و افشان بافته می‌شود که لچک ترنج بیش از همه طرفدار دارد و اکثر فرش‌هایی که در خانه‌های ایرانیان می‌بینید طرح ترنج است که حاشیه‌هایی پهن در اطراف و طرح‌های بیضی و دایره‌ای در میانه دارد و این طرح در فرش های دستباف، از معماری دوره اشکانیان الهام‌گیری شده است.
2. فرش دستباف علاوه‌ بر ارزش هنری والاتری که نسبت به فرش ماشینی دارد ویژگی‌های برتر دیگری هم دارا است. به طور کلی یک فرش دستباف، از دور و نزدیک جلوه خوبی دارد و درخشنده‌ است.
3. از ویژگی های یک فرش دستباف این است که در فرش دستباف، چند سانتی متر اختلاف در ابعاد فرش در قسمت های بالا و پایین وجود دارد که در واقع این یکی از مشخصات فرش دستباف است و عیب به شمار نمی رود، اما در صورتی که در قالیچه های کوچک به چشم می آید. با تا کردن فرش دستباف از قسمت میانی می توانید از تقارن آن اطمینان پیدا کنید.
4. تقارن رنگ از دیگر ویژگی های یک فرش دستباف است که باید به آن توجه کرد. هنگام خرید فرش دستباف به تقارن رنگ در قسمت های متقارن توجه کنید و حتما در نور طبیعی آن را بررسی کنید، این نکته را در نظر بگیرید که رنگ فرش دستباف در جهت خواب آن تیره تر به نظر می رسد. حواستان باشد که اشکال و هندسه طرح جایی ناتمام نمانده باشد.